De hele berg wordt in het oosten begrensd door de Maas en in het westen door de Geer. Het Albertkanaal snijdt de berg in tweeën over 1300 meter en een hoogte van 65 meter. Het strekt zich uit tot zowel het Belgische als het Nederlandse grondgebied.
Het natuurgebied beslaat zo’n 40 hectare aan de Maaskant van het kalksteenplateau.

De naam Montagne Saint-Pierre komt van de naam van een dorp in de buurt van Maastricht.

Het hoogste deel in hoogte ligt in Nederland op de heuvel De Observant die oploopt tot 171 m.

Voordat de continenten hun huidige positie vonden, drijvend over miljoenen jaren, was het gebied in het late Krijt bedekt door de zee. De cyclus van leven en dood van duizenden zeedieren en vooral veel eencellige kalksteenskeletten, hebben enorme afzettingen achtergelaten die in de loop van de tijd door de Maas zijn geërodeerd, waardoor de groef groter is geworden. Zo vinden we in het gesteente fossielen van zeedieren zoals zee-egels en schelpen. Er zijn zelfs haaientanden of krabklauwen!

Dit gebied is al lang het onderwerp van schapenweiden. Dit resulteerde in een vrij lage vegetatie van bloeiende planten. Maar zodra deze praktijk wordt verlaten, nemen grassen het weer over, dan struiken zoals braamstruiken, meidoorns en pruimenbomen, en dan het bos waarvan de berken meestal de eerste soort is die groeit. Eiken, esdoorns, haagbeuken en kersenbomen komen meestal op de laatste plaats.

We proberen soms de kalkgrasvelden van de eerste fase te vinden, vrij zeldzaam en rijk aan plantensoorten; hetzij door te maaien, hetzij door struiken te scheren, hetzij door bomen te kappen volgens het stadium van de vegetatieontwikkeling.

De legende gaat dat tijdens de barbaarse invasies, met de val van het West-Romeinse rijk, de berg Saint-Pierre de berg van de Hunnen werd genoemd, nadat hij was veroverd door de hordes barbaren. Het werd de Sint-Pietersberg als herinnering aan de bisschop van Maastricht Servais die, nadat hij een visioen had gehad van de invasie van de Hunnen, naar het graf van Sint-Pieter was gegaan om hem te smeken het lijden van de inwoners te vermijden. Er werd echter niet op gereageerd. [/v]

Prehistorie : voor -3000 (eerste geschriften)

Oudheid : -3000 tot 476 (val van het West-Romeinse rijk)

Middeleeuwen : 476 tot 1453 (val van het Oost-Romeinse rijk)

Moderne tijden : 1453 tot 1789 (Franse Revolutie)

Hedendaagse periode : 1789 tot 1945 (Einde van de Tweede Wereldoorlog)

Recente geschiedenis : 1945 tot heden

-400K

Eerste sporen van menselijke aanwezigheid.

-350K

De zee heeft zich volledig teruggetrokken uit de regio. De Maas en de Geer leggen dikke lagen gewalst grind aan.

-115K

De wind zet een laag slib neer. De laatste werd tijdens de ijstijden uit de morenen van gletsjers gescheurd die op deze locatie aanwezig waren.

-4000

De eerste verticale putten werden in de Neolithische periode door de mens gegraven.

-40

De Gallo-Romeinen creëerden galerijen om de tuffeau te exploiteren, een kalkachtige steen die heel gemakkelijk te snijden is.

1780

Dokter C.K. Hoffman ontdekt het kaakbeen van een mosasaurus, een gigantisch prehistorisch reptiel.

1795

De overblijfselen van de dinosaurus worden overgebracht naar het National Museum of Natural History in Parijs.

1900

Mijnbouw eindigt in het voordeel van operaties in de vorm van oppervlaktegroeven. Er wordt krijt uit gewonnen, betrokken bij de productie van cement, vandaar de komst van enorme cementfabrieken in de omgeving.

1920

We beginnen de mergel te exploiteren door gigantische openluchtgroeven te openen.

1929

De Caster sleuf werd gegraven in het kader van de aanleg van het Albertkanaal.

1978

Het natuurreservaat wordt gecreëerd in overleg met de stad Wezet die eigenaar is van de site, evenals met de Belgische Vereniging voor Natuur- en Ornithologische Reservaten.

1981

Het reservaat is geklasseerd als uitzonderlijk erfgoed van Wallonië.

1992

In het achter de Nederlandse grens gelegen deel koopt Vereniging Natuurmonumenten alle gronden van ecologisch belang van de provincie voor een symbolische gulden.

jun

2012

Vale gieren worden gezien op de kliffen van de site, die het meest noordelijke deel van hun aanwezigheid vormen.